Osela In Life

Με τις πρόσφατες εξαγγελίες της υπουργού παιδείας για την αλλαγή της νομοθεσίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, άνοιξε πάλι το ευρύτερο θέμα για τη νέα γενιά: Πού βρίσκεται, ποιες είναι οι αγωνίες της, πώς βλέπει το μέλλον της.
Θα ήταν όμως καλύτερα να σταθούμε όχι στο τι βλέπει στον ορίζοντα η νέα γενιά, αλλά στο που στέκεται τώρα. Εξάλλου το που θα πάει κάποιος, εξαρτάται άμεσα από το σημείο που ξεκινάει και που βρίσκεται καθώς ατενίζει το μέλλον. Η δυναμική λοιπόν που έχει κάθε γενιά όχι μόνο στο ξεκίνημά της, αλλά σε όλη την διαδρομή της, διαμορφώνεται από τρεις παράγοντες. Πρώτα από τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις που έχει η ίδια από τον εαυτό της, δεύτερον από την πίστη ότι θα ανταποκριθεί σ’ αυτές και, τέλος, από τις ελπίδες που έχει εναποθέσει η προηγούμενη γενιά πάνω της.
Σε ποιον από τους τρεις προαναφερθέντες τομείς πάσχει η γενιά μας; Μήπως δεν έχει όνειρα; Δεν πιστεύει ότι θα καταφέρει να τα πραγματοποιήσει; Ή μήπως η παλιότερη γενιά δεν περιμένει τίποτα από τη νεότερη; Και για να το θέσουμε αλλιώς, μήπως οι παλιότεροι δεν έχουν τίποτα αξιόλογο να κληροδοτήσουν στους νέους;
Αυτό το τελευταίο ίσως να παίζει έναν σημαντικό ρόλο, αλλά αφορά κυρίως στις ευθύνες των μεγαλυτέρων και αυτό από μόνο του είναι ένα μεγάλο θέμα. Εκτός απ’ αυτό, η κάθε γενιά είναι υπεύθυνη για τη δική της πορεία και η μετατόπιση των ευθυνών παραπέμπει σε μοιρολατρία, άρα σε αδιέξοδο. Όσο για το αν οι μεγαλύτεροι έχουν προσδοκίες ή όχι από τους νεότερους, αυτό είναι προφανές, καθώς αποτελεί ιστορική συνέχεια, στην οποία άλλωστε βασίζεται ολόκληρη η δομή της κοινωνίας.
Ερχόμαστε λοιπόν στην ίδια τη νέα γενιά, που μόλις έχει μπει στην αγορά εργασίας. Συνειδητοποιεί λοιπόν πως όλα αυτά που ονειρεύτηκε όσο ακόμα ήταν στα θρανία, με εφαλτήριο το σχολείο, τη λογοτεχνία τη μουσική δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που έγινε η ίδια όταν πλέον μπήκε στην παραγωγική διαδικασία. Πρόκειται για την περιπλάνηση μιας γενιάς που προσπάθησε ν’ αλλάξει τη ζωή της –και συνεπώς τη ζωή των υπολοίπων ανθρώπων και παγιδεύτηκε στη δίνη αυτής της εν δυνάμει αλλαγής. Γιατί κανείς δεν την προετοίμασε γι’ αυτό. Μην μπορώντας τελικά να απορρίψει το πρότυπο που της κληροδοτήθηκε, το υιοθέτησε και σταδιακά όχι μόνο προσαρμόστηκε σ’ αυτό, αλλά το ενστερνίστηκε και το υπερασπίζεται πια σε κάθε ευκαιρία.
Κληρονόμησε τις τύψεις και τα ψέματα με τα οποία οι προηγούμενες γενιές αντιμετώπισαν τις δικές τους ελλείψεις, για αν γεμίσει τα δικά της κενά. Είναι προφανές πως η σημερινή νέα γενιά βλέπει το είδωλό της στον καθρέπτη μέσα από ένα φάσμα ωραιοποίησης.
Το θέμα λοιπόν δεν είναι ότι οι νέοι δεν έχουν όνειρα, ούτε ότι τους λείπει η πίστη στον εαυτό τους. Προσπάθησαν να επιβιώσουν μέσα από κοινωνικές αλλαγές που τους ξεπερνούσαν και που τους ήταν ξένες, κι έτσι τώρα βλέπουν μια εικόνα διαφορετική απ’ αυτήν που μάθανε να αναγνωρίζουν ως δικιά τους. Η μεγαλύτερη πρόκληση έρχεται τώρα: Να μπορέσουν να κρατήσουν κάποιο από τα όνειρά τους ζωντανό στην καινούρια φάση που μπαίνουν.

«Αυτό έκανα» λέει η μνήμη μου. «Αποκλείεται να το έκανα αυτό» λέει η περηφάνια μου και παραμένει άτεγκτη. Στο τέλος η μνήμη υποχωρεί. Friedrich Nietzsche